Ekologjia

Komunitetet e energjisë së rinovueshme (KER) janë nisma të lidhura ngushtësisht me territorin dhe zonat lokale ku ato marrin jetë. Roli i aktorëve të qeverisjes vendore, në veçanti i bashkive, është vendimtar për krijimin e një klime favorizuese. Kësisoj, ofrimi i mbështetjes institucionale, financiare dhe teknike nga ana e bashkive, krahas lehtësimit të procedurave burokratike, do të ndihmonte në krijimin dhe jetëgjatësinë e KER-eve.

Për ne, ekipin e hbs-së Tiranë, qëndrueshmëria mjedisore nuk është thjesht një vlerë që predikohet, por është guri i themelit që manifestohet në gjithçka që ne bëjmë. Besojmë se janë ndryshimet e vogla e të ndërgjegjshme ato që bëjnë diferencën. Andaj që veprimet tona të jenë në përputhje me vlerat tona, si një Fondacion i Gjelbër, ne kemi vënë në zbatim praktika, në dukje të thjeshta, por me ndikim për arritjen e objektivave tanë: pakësimin e mbetjeve dhe ruajtjen e burimeve.

Për t'u bërë operative, komunitetet e energjisë, në Shqipëri, hasin disa sfida të rëndësishme. Si mund të zhbllokohet potenciali i tyre për të marrë prej tyre përfitime, për të arritur demokraci energjetike dhe zhvillim lokal?

Komunitetet e energjisë së rinovueshme (KER) janë krijuar tashmë në shumë vende të Evropës, duke iu dhënë mundësi qytetarëve që jo vetëm të marrin pjesë aktive në sektorin e energjisë, por edhe të investojnë bashkërisht në kapacitete, të reja të cilat shfrytëzojnë energjinë diellore, të erës apo të ngrohjes. Ky artikull analizon përvojat e disa vendeve të Bashkimit Evropian në zhvillimin e komuniteteve të energjisë dhe, përmes një qasjeje krahasuese, synon të identifikojë mësimet e marra nga këto vende, të cilat mund të ndihmojnë në hartimin e politikave më efektive për nxitjen e këtyre komuniteteve në Shqipëri.

Teksa bota po ecën drejt një të ardhmeje me energji të qëndrueshme, angazhimi i publikut në nismat e energjisë së rinovueshme është një faktor kyç për arritjen e suksesit afatgjatë. Komunitetet e energjisë së rinovueshme (KER) ofrojnë një qasje të decentralizuar dhe demokratike për prodhimin dhe shpërndarjen e energjisë, pasi bëjnë të mundur që qytetarët, bizneset dhe autoritetet vendore të punojnë së bashku për menaxhimin e energjisë së rinovueshme. Megjithatë, zbatimi me sukses i KER-ve është në varësi të ndërgjegjësimit dhe pjesëmarrjes së publikut, në veçanti të grave dhe komuniteteve rurale që shpesh hasin pengesa për të pasur qasje në politikat e tranzicionit të energjisë ose për të marrë përfitime prej tyre.

Komunitetet e energjisë së rinovueshme janë nisma të përbashkëta të anëtarëve të një komuniteti, të cilat i japin anëtarëve dhe komunitetit lokal mundësinë të prodhojnë energji, ta menaxhojnë dhe ta konsumojnë atë në mënyrë të qëndrueshme. Ato ulin varësinë nga burimet fosile dhe nxisin një tranzicion energjetik gjithëpërfshirës. Por a është Shqipëria gati të ndjekë shembujt më të suksesshëm dhe të zhbllokojë potencialin e saj?

Që nga viti 2019, Bashkimi Europian ka njohur dy lloje komunitetesh energjetike si entitete ligjore, duke theksuar kështu rolin e qytetarëve si pjesëmarrës aktivë në tranzicionin energjetik. Në Shqipëri, ky diskutim është ende në hapat e parë, por komunitetet energjetike kanë potencial të madh për të mundësuar prodhimin dhe përdorimin e energjisë së rinovueshme në nivel lokal. Për të pasuruar këtë debat, ftojmë studentë dhe profesionistë të rinj të kontribuojnë me artikuj mbi “Perspektivën e Komuniteteve të Energjisë së Rinovueshme në Shqipëri”. Lexoni thirrjen e plotë më poshtë.